อนาบอลิก-แอนโดรจีนิกสเตียรอยด์คืออะไร

ยาอนาบอลิก-แอนโดรจีนิกสเตียรอยด์ (Anabolic androgenic steroid ย่อว่า AAS) หรือที่รู้จักกันอีกชื่อคือ ยาอนาบอลิกสเตียรอยด์ (Anabolic steroids) เป็นกลุ่มยาที่มีโครงสร้างคล้ายกับฮอร์โมนเพศชาย (Testosterone) และก่อให้เกิดผลต่อการเพิ่มโปรตีนภายในเซลล์ โดยเฉพาะอย่าง ยิ่งเซลล์ของกล้ามเนื้อ ทําให้ผู้ที่ใช้ยากลุ่มนี้มีคุณลักษณะความเป็นชายอย่างโดดเด่น (Androgenic) หรือหากใช้กับสตรี ก็อาจก่อให้เกิดภาวะบุรุษภาพในหญิง (Virilizing) เช่น มีเสียงทุ้ม มีขนดก นอกจากนี้ยังมีผลต่อการสร้างเม็ดเลือดแดงและสาร Hemoglobin อีกด้วย

ยากลุ่มอนาบอลิกสเตียรอยด์ ถูกสังเคราะห์เป็นครั้งแรกในปี ค.ศ.1930 (พ.ศ. 2473) ปัจจุบันใช้เป็นยากระตุ้นการเจริญเติบโตของกล้ามเนื้อ, เพิ่มความอยากอาหาร, บําบัดโรคเรื้อรังบางประเภท เช่น โรคมะเร็ง และโรคเอดส์ เวชศาสตร์การกีฬาของประเทศแถบตะวันตกยอมรับว่ากลุ่มยาอนาบอลิกสเตียรอยด์ สามารถนําไปสู่การเพิ่มขึ้นของน้ําหนักตัว ความแข็งแรงของกล้ามเนื้อ โดยต้องผ่านการออกกําลังกาย และได้รับอาหารอย่างเหมาะสม ซึ่งการนํายากลุ่มนี้มาใช้อย่างถูกต้อง จะส่งผลดีโดยต่อกลุ่มนักกีฬา

อย่างไรก็ตามการใช้ยากลุ่มนี้เป็นเวลานานๆ ย่อมจะก่อให้ เกิดผลเสีย(ผลข้างเคียง)ได้มากมายเช่นกัน อาทิ ทําให้เพิ่มระดับไขมันแอลดีแอล (LDL) และลดระดับไขมันดีอย่างเฮชดีแอล (HDL) ก่อให้เกิดสิว ความดันโลหิตสูง ทําลายตับ/ตับอักเสบเกิดการเปลี่ยนโครงสร้างของหัวใจล่างซ้าย และอาจทําให้สมดุลของฮอร์โมนธรรมชาติในร่างกายเสียไป โดยก่อให้เกิดเต้านมในเพศชายโตขึ้น (Gynecomastia) ลูกอัณฑะมีขนาดเล็กลง และมีอารมณ์ก้าวร้าว

กรณีการหยุดใช้ยากลุ่มอนาบอลิกสเตียรอยด์ ก็อาจพบอาการซึมเศร้าตามมาได้ และยังมีผลข้างเคียงอื่นๆอีกมากมาย ที่มีการเชื่อมโยงจากการใช้ยากลุ่มอนาบอลิกสเตียรอยด์อย่างผิดวิธี เช่น เกิดการรบกวนการทํางานของระบบภูมิคุ้มกัน/ระบบภูมิคุ้มกันต้านทานโรคของร่างกาย เกิดการเปลี่ยนแปลงของต่อมไขมันและผิวหนัง เกิดการเปลี่ยนแปลงของระบบห้ามเลือด และระบบทางเดินปัสสาวะ เป็นต้น

อนาบอลิก-แอนโดรจีนิกสเตียรอยด์มีกลไกการออกฤทธิ์อย่างไร?

กลไกการออกฤทธิ์ของยาอนาบอลิกสเตียรอยด์คือ ตัวยาจะซึมผ่านเยื่อหุ้มเซลล์ต่างๆของร่างกายและเข้ารวมตัวกับตัวรับของฮอร์โมนเพศชายที่ชื่อ Androgen receptor ที่อยู่ในสารที่เรียกว่าไซโตพลาสซึม (Cytoplasm) ของเซลล์ จากนั้นตัวยาจะแทรกซึมและกระจายเข้าไปในนิวเคลียสของเซลล์ ก่อให้เกิดการแสดงออกของยีน/จีน(Gene) ที่ควบคุมกระบวนการทํางานของอวัยวะต่างๆของร่างกาย และทําให้เกิดการเปลี่ยนแปลงในอวัยวะต่างๆตามมา เช่น กระตุ้นไขกระดูกเพื่อสร้างเม็ดเลือด กระตุ้นความอยากอาหาร ช่วยเพิ่มมวลกล้ามเนื้อ ช่วยเร่งการเจริญเติบโตของร่างกาย ช่วยเสริมสร้างสมรรถนะทางเพศในบุรุษที่สูงวัย จากกลไกดังกล่าว จึงก่อให้เกิดฤทธิ์ของการรักษาตามสรรพคุณ

อนาบอลิก-แอนโดรจีนิกสเตียรอยด์มีผลไม่พึงประสงค์อย่างไร? (SIDE EFFECTS)

การใช้ยาอนาบอลิกสเตียรอยด์ อาจก่อให้เกิดผลไม่พึงประสงค์ (ผลข้างเคียง/อาการข้างเคียง) ต่อระบบอวัยวะต่างๆของร่างกาย ดังนี้ เช่น

• ผลต่อภาวะทางจิตใจ เช่น มีอารมณ์ก้าวร้าว นอนไม่หลับ มีอารมณ์ทางเพศต่ำ เกิดความคิดอยากทําร้ายตนเอง การใช้ยานี้เป็นเวลานานอาจทําให้ติดยา รวมถึงมีอาการดื้อยา และส่งผลให้เกิดภาวะซึมเศร้าตามมา
• ผลต่อระบบหัวใจและหลอดเลือด เช่น เกิดความดันโลหิตสูง โครงสร้างของกล้ามเนื้อหัวใจเปลี่ยนแปลงไปโดย ทําให้หัวใจห้องล่างมีผนังหนาและขยายตัวขึ้น และส่งผลกระทบต่อการสูบฉีดโลหิของหัวใจ หลอดเลือดแดงบริเวณหัวใจ ผิดปกติ และ หัวใจล้มเหลว
• ผลต่อผิวหนัง เช่น เกิดสิว
• ผลต่อระบบเผาผลาญพลังงานในร่างกาย เช่น กระตุ้นการทํางานของ ต่อมไขมัน การเจริญเติบโตของร่างกายหยุดชะงัก เร่งการเจริญเติบโตของกระดูกเร็วเกินไป จนอาจทําให้หยุดการเจริญเติบโต อาจกระตุ้นการเกิดมะเร็งของอวัยวะต่างๆได้ เพิ่มระดับไขมันแอลดีแอล (LDL) ในเลือด ลดระดับไขมันดีอย่างเฮชดีแอล (HDL) ในเลือด เพิ่มระดับแคลเซียมในเลือดให้สูงขึ้น เกิดภาวะเต้านมโตในเพศชาย ก่อให้เกิดขนดกในเพศหญิงและมีประจําเดือนน้อยลง และส่งผลต่อพัฒนาการของทารกในครรภ์
• ผลต่อระบบทางเดินอาหาร เช่น คลื่นไส้ อาเจียน ท้องเสีย
• ผลต่อไต เช่น เกิดภาวะคั่งเกลือแร่บางชนิดในเลือด เช่น โซเดียม โพแทสเซียม คลอไรด์ ฟอสฟอรัส และน้ํา
• ผลต่อระบบเลือด เช่น เพิ่มระยะเวลาในการรวมตัวของลิ่มเลือด
• ผลต่อดับ: ทําให้ตับเสียหาย/ตับอักเสบ เกิดมะเร็งตับ

****ทั้งนี้การเกิดอาการผลข้างเคียงตามที่กล่าวมาขึ้นอยู่กับแต่ละบุคคล บางคนอาจมีหนัก บางคนมีบ้าง บางคนไม่มีเลย เพราะร่างกายของคนเรามีพื้นฐานที่ต่างกันครับ

มีข้อควรระวังการใช้อนาบอลิก-แอนโดรจีนิกสเตียรอยด์อย่างไร?

• ห้ามใช้กับผู้แพ้ยากลุ่มนี้
• ห้ามใช้ยากลุ่มนี้กับผู้ป่วยโรคมะเร็งต่อมลูกหมาก ผู้ที่มีโรคไตชนิดไตร่วม (มีสารโปรตีนปนมาในปัสสาวะที่ภาวะปกติจะไม่โปรตีนในปัสสาวะ) ด้วยจะทําให้อาการโรคดังกล่าวแย่ลง
• ห้ามใช้ยานี้กับ เด็ก สตรีตั้งครรภ์ และสตรีที่อยู่ในภาวะให้นมบุตร
• ห้ามปรับขนาดการใช้หรือหยุดการใช้ยานี้ด้วยตนเอง ระวังการใช้ยานี้กับผู้ป่วยโรคเบาหวาน เพราะจะทําให้น้ําตาลในเลือดสูง
• เฝ้าระวังภาวะบวมน้ําของร่างกาย รวมถึงตับจะมีการทํางานผิดปกติ/ตับอักเสบ ระวังการเกิดบุรุษภาพในกรณีที่ใช้ยานี้กับสตรี
• หากพบอาการแพ้ยานี้ เช่น อึดอัดแน่นหน้าอก/หายใจไม่ออก/หายใจลําบาก มีผื่นคัน ลมพิษขึ้น ตามตัว ให้หยุดการใช้ยานี้ทันที แล้วรีบนําตัวผู้ป่วยมาพบแพทย์/มาโรงพยาบาลโดยเร็ว ทันที/ฉุกเฉิน ปฏิบัติตัวตามคําสั่งแพทย์ พยาบาล เภสัชกร อย่างเคร่งครัดและมาพบแพทย์/มาโรงพยาบาลตามนัดทุกครั้ง
• ห้ามแบ่งยาให้ผู้อื่นใช้
• ห้ามใช้ยาหมดอายุ ห้ามเก็บยาหมดอายุ

อนาบอลิก-แอนโดรจีนิกสเตียรอยด์มีรูปแบบการใช้หลักๆ 2 ประเภท

1.ยากิน อาทิเช่น Anadrol -Anavar -Clenbuterol -Cytomel -Halotestin -Dianabol

2.ยาฉีด อาทิเช่น Deca Durabolin -Equipoise -Primobolan -Sustanon -Test Cypionate -Test Enanthate -Test Propionate -Testosterone Suspension -Trenbolone -Winstrol